Giống như các hệ cơ quan khác trong cơ thể, hệ hô hấp thay đổi theo tuổi tác. Cụ thể như tính đàn hồi trong các mô phổi, khối lượng cơ trong cơ hoành giảm đi. Những điều này khiến cơ thể gặp vấn đề về hô hấp, nhiễm trùng.

Cơ hô hấp yếu đi

Cơ hô hấp yếu đi khi cơ thể lão hóa. Các cơ thực hiện chức năng hô hấp gồm: cơ hoành (một cơ hình vòm, ngăn giữa vị trí lồng ngực và ổ bụng), cơ liên sườn… Khi cơ hoành co lại, vòm của cơ sẽ hạ xuống làm giãn và giảm áp lực trong lồng ngực, khi đó cơ thể sẽ hít không khí vào trong. Ngược lại khi cơ hoành giãn thì chúng ta sẽ đẩy không khí ra ngoài. Do đó, bộ phận này bị tổn thương thì lưu lượng khí vào ra của phổi sẽ bị ảnh hưởng rất lớn, bệnh nhân có thể bị suy hô hấp.

Cơ liên sườn là những cơ nhỏ hơn nằm giữa các xương sườn. Sự co lại của các cơ này làm tăng khung xương sườn lên trên và ra ngoài, do đó góp phần mở rộng khoang ngực, giảm áp suất trong phổi, cho không khí di chuyển từ không khí vào phổi.

Các ống phế quản và túi khí mất tính đàn hồi

Bên trong phổi có một số ống nhỏ gọi là ống phế quản. Khi hít vào, oxy đi từ mũi vào miệng, qua khí quản vào các ống phế quản trong phổi (còn gọi là đường thở). Phế nang là những túi khí nhỏ giúp phổi tiếp nhận oxy.

Theo thời gian, những túi khí nhỏ này có thể mất đi hình dạng và độ đàn hồi. Trong khi đó, các ống phế quản tăng kích thước khi chúng yếu đi. Tình trạng này khiến quá trình thở trở nên kém hiệu quả hơn, carbon dioxide có thể bị mắc kẹt bên trong túi khí. Điều này có thể làm cho việc thở ra khó khăn, ít oxy đi vào máu.

Dung tích phổi giảm

Khi tuổi cao, phổi có sự lão hóa rõ rệt về khối lượng và dung tích. Dung tích phổi là tổng lượng không khí mà phổi có thể chứa. Lão hóa là nguyên nhân hàng đầu khiến dung tích, chức năng phổi giảm. Ngoài ra có thể kể đến nguyên nhân khác như: bệnh phổi mạn tính, khí phế thũng và hen suyễn…

Các thống kê lâm sàng cho biết, bệnh phổi rất thường gặp ở những người cao tuổi, dễ trở nặng hơn so với người trẻ. Bài tập thở mím môi, thở bụng, bài tập ngắt quãng có thể giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn, làm giảm tình trạng khó thở khi dung tích phổi bị hạn chế.

Tiếp xúc với chất độc tích tụ, sức đề kháng suy giảm

Theo một nghiên cứu, khi già đi, miễn dịch giảm, phổi tiếp xúc nhiều lần với một số chất độc từ môi trường. Chúng có thể bao gồm ô nhiễm không khí, khói thuốc lá, bụi nghề nghiệp và nhiễm trùng đường hô hấp. Điều này đồng nghĩa với việc phổi có nhiều khả năng bị viêm, nhiễm trùng hơn. Thời trẻ, bộ phận này có khả năng chống lại chất độc rất tốt.

Phản xạ ho kém nhạy cảm

Về bản chất, ho là phản ứng có lợi nhằm tống xuất đờm, nhầy, dị vật cản trở đường thở ra khỏi cơ thể. Khi già đi, dây thần kinh kích thích phản xạ ho trở nên ít nhạy cảm hơn. Cường độ ho cũng giảm do các cơ yếu đi. Vì vậy, khả năng loại bỏ độc tố khỏi phổi trở nên kém hơn. Tình trạng này kết hợp với hệ thống miễn dịch kém làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Lê Nguyễn (Theo Healthline)